Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun Astara rayonu arxeoloji ekspedisiyası tərəfindən Alaşa kəndi ərazisində yerləşən Əlişa qalasında aparılan arxeoloji qazıntılar maraqlı nəticələr verməkdədir.
Qazıntılar nəticəsində XIV əsrə aid şirli və şirsiz keramika nümunələri, kaşı fraqmentləri, su təsərrüfatı qurğuları və memarlıq elementləri üzə çıxıb.
Ümumilikdə 500 m² sahədə aparılan qazıntılar nəticəsində iki divar qatı və otaq strukturları müəyyən edilib, qədim su hövzəsi ətrafında üç su qurğusu və saxsı boru xətləri aşkarlanıb, sitadel sahəsində bişmiş kərpicdən inşa olunmuş, döşəməsi yonulmuş daşlarla örtülmüş tikili üzə çıxarılıb, tünd rəngli, miniatür naxışlarla bəzədilən XII – XIV əsrə aid kaşı və keramika fraqmentləri tapılıb.
Əlişa qalası – Hirkan Dövlət Təbiət Qoruğunun girişində, strateji yüksəklikdə yerləşən və elmi cəhətdən indiyədək tədqiq olunmayan abidədir. İlkin qazıntılara 2023-cü ilin sentyabr ayında start verilib və hazırda tədqiqatlar intensiv şəkildə davam etdirilir.
Qeyd edək ki, qalaya gedən yol infrastrukturu da həll olunur. Bu həm ziyarətçilərin təhlükəsizliyi, həm də ekspedisiyanın rahat fəaliyyəti üçün əlverişli şərait yaradır.
Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Arkeoloji ve Antropoloji Enstitüsü’nün Astara bölgesi arkeoloji heyeti tarafından Alaşa köyü bölgesinde bulunan Alişa Kalesi’nde yapılan arkeolojik kazılar ilginç sonuçlar vermektedir.
Kazılar sonucunda 14. yüzyıla ait sırlı ve sırsız seramik örnekleri, karo parçaları, su ekonomisi tesisleri ve mimari unsurlar ortaya çıkarılmıştır.
Toplamda 500 m² alanda yapılan kazılar sonucunda iki duvar katmanı ve oda yapıları belirlenmiş, antik su havzası çevresinde üç su tesisi ve seramik boru hatları bulunmuş, sitadel alanında pişmiş tuğladan inşa edilmiş, zemini yontulmuş taşlarla kaplı yapı ortaya çıkarılmış, koyu renkli, minyatür desenlerle bezenmiş 12. – 14. yüzyıla ait karo ve seramik parçaları bulunmuştur.
Alişa Kalesi – Hirkan Devlet Tabiatı Koruma Alanı’nın girişinde, stratejik bir yükseklikte yer alan ve bilimsel olarak şimdiye kadar incelenmemiş bir anıttır. İlk kazılar 2023 yılının Eylül ayında başlamış ve şu anda araştırmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir.
Belirtmek gerekir ki, kaleye giden yol altyapısı da çözülmektedir. Bu hem ziyaretçilerin güvenliği hem de heyetin rahat çalışması için uygun bir ortam yaratmaktadır.