“İsrail-İran çatışması bölge ülkelerinin egemenlik notları için riskleri artırıyor”.
Olaylar İran-Irak savaşından beri Tahran’a karşı en geniş ve yıkıcı askeri operasyon oldu. Saldırılarda İran’ın nükleer ve askeri altyapısı, ayrıca güneydeki büyük gaz işleme tesisi ve bazı sivil hedefler vuruldu. Aynı zamanda, İran’ın yüksek rütbeli askeri komutanları ve bazı nükleer bilim insanları da hayatını kaybetti. Cevap olarak, İran İsrail’e balistik füzelerle saldırdı, bu da yerel düzeyde insan kayıplarına ve bazı hasarlara neden oldu. Ancak stratejik altyapı ciddi zarar görmedi.
Ajans, İsrail’in iki büyük gaz sahasında üretimi durdurduğunu ve Mısır ve Ürdün’e gaz ihracatını kısıtladığını belirtiyor. Bu sadece bölgesel enerji pazarını değil, aynı zamanda ticaret ve makroekonomik istikrarı da tehdit ediyor. Moody’s’in araştırmasına göre, çatışmanın mali ve ekonomik kanallar aracılığıyla bölge ülkelerine yayılması üç ana yönde gerçekleşiyor:
1. Doğrudan jeopolitik ve güvenlik risklerinin artması – çatışmaya dahil olan ülkelerde ekonomik ve altyapı zararı, sürekli saldırı riski.
2. Ticaret ve enerji akışlarının bozulması – özellikle Hürmüz Boğazı çevresindeki gerginliğin artması sonucu GCC (Körfez İşbirliği Konseyi) ülkelerinin petrol ve LNG ihracatı, ayrıca İsrail’in gaz ihracatı etkilenebilir.
3. Makroekonomik ve mali koşulların kötüleşmesi – yatırımcı güveninin azalması, mali koşulların sıkılaşması ve hava sahasının kapanması gibi faktörlerle.
Moody’s, İran’ın ana petrol ihracat altyapısının henüz hedef alınmadığını belirtiyor. Bu nedenle, Tahran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma ihtimali düşük görünüyor. Çünkü bu, İran’ın kendi petrol ihracatını da vuracak ve ABD’nin doğrudan çatışmaya dahil olmasına neden olabilir.
Moody’s, GCC ülkelerinin ne de diğer bölgesel aktörlerin kasıtlı olarak bu çatışmaya dahil olmak istemediğini düşünüyor. Çünkü onların temel odak noktası ekonomik çeşitlendirme, iç reformlar ve istikrar üzerinde yoğunlaşıyor. ABD’nin de doğrudan müdahale olasılığı düşük değerlendiriliyor. İstisna durum Hürmüz Boğazı’nın kapatılması veya bölgedeki Amerikan askeri üslerinin saldırıya uğraması olabilir.