Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin sülh və insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri, habelə terrorçuluq, terrorçuluğu maliyyələşdirmə ilə bağlı maddələri ilə və digər ağır cinayətlərdə təqsirləndirilən Ermənistan vətəndaşı Ruben Vardanyanın barəsində cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi iyunun 17-də davam etdirilib.
Bakı Hərbi Məhkəməsində hakimlər Zeynal Ağayevin sədrliyi ilə, Anar Rzayevdən və Camal Ramazanovdan ibarət tərkibdə keçirilən açıq məhkəmə iclasında (ehtiyat hakim Günel Səmədova) təqsirləndirilən şəxs bildiyi dildə, yəni, rus dilində tərcüməçi, habelə müdafiəsi üçün özünün seçdiyi vəkillə təmin olunub.
Hakim Zeynal Ağayev dindirmədən əvvəl məhkəmə prosesində ilk dəfə iştirak edən zərərçəkmiş şəxslərə və zərərçəkmiş şəxslərin hüquqi varislərinə qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş hüquqlarını və vəzifələrini izah edib.
Zərərçəkmiş şəxsin hüquqi varisi Əlizamin Qənbərov ifadəsində övladı Rəşad Qənbərlinin Ermənistan ordusunun qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələri tərəfindən açılmış atəş nəticəsində Laçın rayonunda həlak olduğunu deyib. Ə.Qənbərov ona dəyən zərərin ödənilməsinin qeyri-mümkün olduğunu vurğulayıb.
İfadə verən Sarıbala Həsənov övladı Səid Həsənovun Kəlbəcər rayonunda düşmən tərəfindən açılmış atəş nəticəsində həlak olduğunu bildirib.
Füzuli Qasımov Baş prokurorun böyük köməkçisi Vüsal Əliyevin suallarına cavabında oğlu İnqilab Qasımzadənin Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və qanunsuz erməni silahlı dəstələri tərəfindən açılmış atəş nəticəsində Xankəndi şəhərində həyatını itirdiyini söyləyib.
İlahə Eyvazova ifadəsində həyat yoldaşı Tural Cahangirovun Kəlbəcərdə düşmən tərəfindən odlu silahdan açılmış atəş nəticəsində həlak olduğunu deyib. “Həmin gün qızımın ad günü idi”, – deyə o əlavə edib.
Aynur Mürsəlova ifadəsində həyat yoldaşı Zahir Əliyevin Kəlbəcərdə düşmən tərəfindən açılan atəş nəticəsində həyatını itirdiyini bildirib.
Zərərçəkmiş Hüseyn Babayev ifadəsində Ağdamda Ermənistan ordusunun qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələr tərəfindən atılmış mərminin partlaması nəticəsində sol qulaq və boyun nahiyəsindən xəsarətlər aldığını söyləyib.
Məhkəmədə ifadə verən Əsgər Dövlətov düşmənin törətdiyi genişmiqyaslı təxribat nəticəsində yaralanıb. Zərərçəkmiş bildirib ki, həmin gün Şuşa rayonunun Xəlfəli kəndində düşmənin açdığı atəşlər nəticəsində onunla birlikdə Ayxan Kərimli, Musa Orucov və Yusif Məcidli də müxtəlif növ bədən xəsarətləri alıb, bir neçə nəfər isə həlak olub. O, dövlət ittihamçısı Təranə Məmmədovanın sualına cavabında deyib ki, həmin vaxt düşmən mütəmadi olaraq təxribatlar törədərək ərazilərimizə müxtəlif silahlardan atəş açıb.
Zərərçəkmiş şəxs Sübhan Qardaşxanov Ağdam rayonu istiqamətində atılmış mərminin yaxınlığa düşüb partlaması nəticəsində çoxsaylı qəlpə xəsarətləri alıb. Hadisə zamanı Mehdi Abbasov, Devid Cəlilov, Rəsul Teymurov, Əli Tağıyev və Cavad Məhərrəmov həlak olub, daha bir neçə nəfər isə yaralanıb. O, hadisədən əvvəl də düşmən tərəfin mütəmadi olaraq təxribat törətdiyini, atəş açdığını bildirib.
Zərərçəkmiş Rövşən Xəlilov Baş prokurorun xüsusi tapşırıqlar üzrə köməkçisi Tuqay Rəhimlinin sualına cavabında qeyd edib ki, Ağdamda Ermənistan ordusunun qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin snayper atəşi və atdıqları artilleriya mərmisinin partlaması nəticəsində xəsarətlər alıb. Həmin vaxt yanında olan İsmayıl Həşimov da yaralanıb.
Zərərçəkmiş Nicat Qasımov düşmənin açdığı artilleriya atəşi nəticəsində Füzulidə yaralandığını deyib.
Ayaz Həsənli ifadəsində Ağdam istiqamətində Ermənistan ordusunun qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələri tərəfindən basdırılmış minanın partlaması nəticəsində xəsarətlər aldığını söyləyib.
Dövlət ittihamçıları Fuad Musayev və Vüsal Abdullayevin suallarına cavablarında zərərçəkmiş şəxslər bildiriblər ki, Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələri ərazilərimizdə intensiv şəkildə genişmiqyaslı təxribatlar törədiblər.
Ceyhun Hüseynov Zəngilan rayonunda düşmən tərəfindən atılmış qumbaraatan mərmisinin partlaması nəticəsində xəsarət alıb. “Düşmən əvvəlcə artilleriya atəşi açdı, sonra isə canlı qüvvə ilə hücuma keçməyə cəhd etdi”, – deyə o bildirib.
Zərərçəkmiş şəxslər Tural Zeynalov, Şahin Əhmədov, Zeynal Cəbrayılov, Mehdi Yusifov, Rəsul Feyzullayev ifadələrində Zəngilan rayonunda düşmən tərəfindən açılmış atəşlər nəticəsində yaralandıqlarını diqqətə çatdırıblar.
Təbriz Abuşov ifadəsində Xocalı rayonunda Ermənistan ordusunun qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələri tərəfindən açılmış atəş nəticəsində güllə yarası aldığını söyləyib.
Zərərçəkənlər İlham İsrayılov və Namiq Əliyev Ağdamda artilleriya mərmisinin partlaması nəticəsində yaralandığını söyləyib.
Zərərçəkən Atalı Soltanəli də düşmənin genişmiqyaslı təxribatı nəticəsində Ağdərə istiqamətində yaralanıb. Baş Prokurorluğun Dövlət ittihamının müdafiəsi üzrə idarəsinin şöbə rəisi Nəsir Bayramovun sualına cavabında o deyib ki, hadisə zamanı yanındakı şəxslər həlak olublar.
Məhkəmə prosesində, həmçinin zərərçəkmiş şəxslərin barələrində keçirilmiş məhkəmə-tibbi ekspertizasının rəyləri elan edilib.
Məhkəmənin növbəti iclası iyunun 24-nə təyin olunub.
Xatırladaq ki, Ruben Vardanyan Azərbaycan Respublikası CM-in 100.1, 100.2 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama, başlama və aparma), 107 (əhalini deportasiya etmə və məcburi köçürmə), 109 (təqib), 110 (insanları zorakılıqla yoxa çıxarma), 112 (beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdan məhrum etmə), 113 (işgəncə), 114.1 (muzdluluq), 115.2 (müharibə qanunlarını və adətlərini pozma), 116.0.1, 116.0.2, 116.0.10, 116.0.11, 116.0.16, 116.0.18 (silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar hüquq normalarını pozma), 120.2.1, 120.2.3, 120.2.4, 120.2.7, 120.2.11, 120.2.12 (qəsdən adam öldürmə), 29,120.2.1, 29,120.2.3, 29,120.2.4, 29,120.2.7, 29,120.2.11, 29,120.2.12 (qəsdən adam öldürməyə cəhd), 192.3.1 (qanunsuz sahibkarlıq), 214.2.1, 214.2.3, 214.2.4 (terrorçuluq), 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə), 218.1, 218.2 (cinayətkar birlik yaratma), 228.3 (qanunsuz olaraq odlu silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı, partlayıcı maddələr və qurğular əldə etmə, başqasına vermə, satma, saxlama, daşıma və gəzdirmə), 270-1.2, 270-1.4 (aviasiya təhlükəsizliyinə təhdid yaradan əməllər), 278.1 (hakimiyyəti zorla ələ keçirmə və ya onu zorla saxlama, dövlətin konstitusiya quruluşunu zorla dəyişdirmə), 279.1, 279.2, 279.3 (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələri və ya qrupları yaratma) və 318.2-ci (Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədini qanunsuz olaraq keçmə) maddələri ilə ittiham olunur.
Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun barış ve insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve terörizm, terörizmin finansmanı ile ilgili maddeleri ve diğer ağır suçlardan yargılanan Ermenistan vatandaşı Ruben Vardanyan’ın ceza davasının mahkeme süreci 17 Haziran’da devam etti.
Bakü Askeri Mahkemesi’nde hakimler Zeynal Ağayev başkanlığında, Anar Rzayev ve Cemal Ramazanov’dan oluşan heyetin yönettiği açık mahkeme oturumunda (yedek hakim Günel Samedova) sanık, bildiği dilde, yani Rusça’da tercüman ve savunması için kendi seçtiği avukatla sağlandı.
Hakim Zeynal Ağayev, sorgulamadan önce mahkeme sürecine ilk kez katılan mağdurlara ve mağdurların yasal mirasçılarına yasayla öngörülen hak ve yükümlülüklerini açıkladı.
Mağdurun yasal mirasçısı Elizamin Ganbarov, ifadesinde oğlu Raşad Ganbarli’nin Ermenistan ordusunun kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı grupları tarafından açılan ateş sonucu Laçin bölgesinde hayatını kaybettiğini söyledi. E. Ganbarov, kendisine verilen zararın tazmin edilmesinin imkansız olduğunu vurguladı.
İfade veren Sarıbala Hasanov, oğlu Said Hasanov’un Kelbecer bölgesinde düşman tarafından açılan ateş sonucu hayatını kaybettiğini bildirdi.
Füzuli Kasımov, Başsavcının kıdemli yardımcısı Vüsal Aliyev’in sorularına yanıt olarak oğlu İnkılap Kasımzade’nin Ermenistan silahlı kuvvetlerinin kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı grupları tarafından açılan ateş sonucu Hankendi şehrinde hayatını kaybettiğini söyledi.
İlahe Eyvazova, ifadesinde eşi Tural Cihangirov’un Kelbecer’de düşman tarafından ateşli silahla açılan ateş sonucu hayatını kaybettiğini söyledi. “O gün kızımın doğum günüydü,” diye ekledi.
Aynur Mürselova, ifadesinde eşi Zahir Aliyev’in Kelbecer’de düşman tarafından açılan ateş sonucu hayatını kaybettiğini bildirdi.
Mağdur Hüseyin Babayev, ifadesinde Ağdam’da Ermenistan ordusunun kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı gruplar tarafından atılan merminin patlaması sonucu sol kulak ve boyun bölgesinden yaralandığını söyledi.
Mahkemede ifade veren Asker Devletov, düşmanın gerçekleştirdiği geniş çaplı provokasyon sonucu yaralandı. Mağdur, o gün Şuşa bölgesinin Halfeli köyünde düşmanın açtığı ateşler sonucu kendisiyle birlikte Ayhan Kerimli, Musa Orucov ve Yusuf Mecidli’nin de çeşitli türlerde vücut yaralanmaları aldığını, birkaç kişinin ise hayatını kaybettiğini bildirdi. O, devlet savcısı Terane Memmedova’nın sorusuna yanıt olarak, o zaman düşmanın sürekli olarak provokasyonlar yaparak topraklarımıza çeşitli silahlardan ateş açtığını söyledi.
Mağdur Sübhan Gardaşhanov, Ağdam bölgesi istikametinde atılan merminin yakınına düşüp patlaması sonucu çok sayıda şarapnel yaralanması aldı. Olay sırasında Mehdi Abbasov, Devid Celilov, Resul Teymurov, Ali Tağıyev ve Cevad Meherremov hayatını kaybetti, birkaç kişi ise yaralandı. O, olaydan önce de düşman tarafın sürekli olarak provokasyon yaptığını, ateş açtığını bildirdi.
Mağdur Rövşen Halilov, Başsavcının özel görevler sorumlusu yardımcısı Tuğay Rehimli’nin sorusuna yanıt olarak, Ağdam’da Ermenistan ordusunun kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı gruplarının keskin nişancı ateşi ve attıkları topçu mermisinin patlaması sonucu yaralandığını kaydetti. O zaman yanında olan İsmail Haşimov da yaralandı.
Mağdur Nicat Kasımov, düşmanın açtığı topçu ateşi sonucu Füzuli’de yaralandığını söyledi.
Ayaz Hasanlı, ifadesinde Ağdam istikametinde Ermenistan ordusunun kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı grupları tarafından döşenen mayının patlaması sonucu yaralandığını söyledi.
Devlet savcıları Fuad Musayev ve Vüsal Abdullahyev’in sorularına yanıt olarak mağdurlar, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı gruplarının topraklarımızda yoğun bir şekilde geniş çaplı provokasyonlar gerçekleştirdiğini bildirdiler.
Ceyhun Hüseynov, Zengilan bölgesinde düşman tarafından atılan bombaatar mermisinin patlaması sonucu yaralandı. “Düşman önce topçu ateşi açtı, sonra ise canlı güçle saldırmaya çalıştı,” diye belirtti.
Mağdurlar Tural Zeynalov, Şahin Ahmedov, Zeynal Cebrayılov, Mehdi Yusufov, Resul Feyzullayev, ifadelerinde Zengilan bölgesinde düşman tarafından açılan ateşler sonucu yaralandıklarını dikkat çektiler.
Tebriz Abuşov, ifadesinde Hocali bölgesinde Ermenistan ordusunun kalıntıları ve yasa dışı Ermeni silahlı grupları tarafından açılan ateş sonucu kurşun yarası aldığını söyledi.
Mağdurlar İlham İsrayilov ve Namık Aliyev, Ağdam’da topçu mermisinin patlaması sonucu yaralandığını söyledi.
Mağdur Atalı Soltaneli de düşmanın geniş çaplı provokasyonu sonucu Ağdere istikametinde yaralandı. Başsavcılığın Devlet iddianamesinin korunması dairesi bölüm başkanı Nesir Bayramov’un sorusuna yanıt olarak, olay sırasında yanındaki kişilerin hayatını kaybettiğini söyledi.
Mahkeme sürecinde, ayrıca mağdurların hakkında yapılmış adli tıp uzmanı raporları da ilan edildi.
Mahkemenin bir sonraki oturumu 24 Haziran’a ertelendi.
Hatırlatalım ki, Ruben Vardanyan, Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun 100.1, 100.2 (saldırgan savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 107 (nüfusu sınır dışı etme ve zorla göç ettirme), 109 (takip), 110 (insanları zorla ortadan kaldırma), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı özgürlükten mahrum etme), 113 (işkence), 114.1 (paralı askerlik), 115.2 (savaş yasalarını ve adetlerini ihlal etme), 116.0.1, 116.0.2, 116.0.10, 116.0.11, 116.0.16, 116.0.18 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insancıl hukuk normlarını ihlal etme), 120.2.1, 120.2.3, 120.2.4, 120.2.7, 120.2.11, 120.2.12 (kasten adam öldürme), 29,120.2.1, 29,120.2.3, 29,120.2.4, 29,120.2.7, 29,120.2.11, 29,120.2.12 (kasten adam öldürmeye teşebbüs), 192.3.1 (yasa dışı girişimcilik), 214.2.1, 214.2.3, 214.2.4 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218.1, 218.2 (suç örgütü kurma), 228.3 (yasa dışı olarak ateşli silah, onun komplekt parçalarını, mühimmat, patlayıcı maddeler ve düzenekler elde etme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve gezdirtme), 270-1.2, 270-1.4 (havacılık güvenliğine tehdit yaratan eylemler), 278.1 (iktidarı zorla ele geçirme veya onu zorla saklama, devletin anayasal düzenini zorla değiştirme), 279.1, 279.2, 279.3 (mevzuatla öngörülmeyen silahlı birleşmeleri veya grupları kurma) ve 318.2’nci (Azerbaycan Cumhuriyeti devlet sınırını yasa dışı olarak geçme) maddeleri ile suçlanıyor.